Τζάρτζανος, Αχιλλέας

(Τίρναβος 1873 – Αθήνα 1946). Έλληνας φιλόλογος και γλωσσολόγος. Ύστερα από τις εγκύκλιες σπουδές του στον Τίρναβο και στη Λάρισα, φοίτησε στη φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας, της οποίας αναγορεύτηκε (1900) αριστούχος διδάκτορας. Υπηρέτησε στη μέση εκπαίδευση στη Λάρισα (1901-10) και στην Αθήνα (Βαρβάκειο και Μαράσλειο). Το 1914 διορίστηκε Γενικός Επιθεωρητής και από το 1917 έως το 1926 διετέλεσε Εκπαιδευτικός Σύμβουλος. Το συγγραφικό έργο του Τ. περιλαμβάνει εργασίες φιλολογικές, γλωσσικές, λαογραφικές, ιστορικές. Το γνωστότερο όμως και το σημαντικότερο τμήμα της εργασίας του αναφέρεται σε βασικά βοηθήματα για τη διδασκαλία της αρχαίας και νέας ελληνικής γλώσσας. Από τα έργα του παραθέτουμε μερικά: Περί της συγχρόνου θεσσαλικής διαλέκτου (1909), Συμβολή εις την κλίσιν του ονόματος εν τη νέα ελληνική (1912), Λεξιλογικά υπομνήματα εις τα νέα ελληνικά αναγνώσματα (1915), Ο εξ αναλογικής επιδράσεως μετασχηματισμός των ενεστωτικών θεμάτων (1921), Οδηγίαι προς μεθοδικήν διδασκαλίαν των εν τοις σχολίοις της μέσης παιδείας διδασκομένων μαθημάτων (1928), Συντακτικόν της νέας ελληνικής γλώσσης (1928), Γραμματική της νέας ελληνικής γλώσσης (1930), Γραμματική της αρχαίας ελληνικής γλώσσης (1931), Συντακτικόν της αρχαίας ελληνικής γλώσσης (1931), Λαογραφικά θεσσαλικά του Τιρνάβου (1931), Το γλωσσικό μας πρόβλημα (1934), Δημοτική και νεοδημοτική (1935). Συνεργάστηκε επίσης με τους Μ. Τριανταφυλλίδη, Κ. Καρθαίο, Ν. Ανδριώτη και Θρ. Σταύρου στην έκδοση της Νεοελληνικής Γραμματικής (1941). Ο A.T. μετέφρασε με εισαγωγικά κείμενα και σχόλια κείμενα των Δημοσθένη (Ολυνθιακοί), Λουκιανού (Νεκρικοί διάλογοι) και Πλάτωνα (Κρίτων και Απολογία Σωκράτους).